Doxing onder de Loep – update

In januari 2022 zette anti-coronamaatregelenactivist Willem Engel de adresgegevens van Sigrid Kaag online. Als publiek figuur kan de openbaarheid van dergelijke informatie erg veel impact hebben. Zo ondervond Kaag, op dat moment werkzaam als politicus, hier direct de gevolgen van toen een man met een fakkel voor haar deur stond en dreigende teksten riep. Kaag wilde vervolgens graag aangifte doen, maar op dat moment was het online zetten van haar adres nog niet strafbaar.

Naar aanleiding van dit soort incidenten is vanaf 1 januari 2024 de doxingwet ingevoerd. Sindsdien zijn dergelijke gedragingen, die onder 'doxing' vallen, strafbaar in Nederland.

Onder meer bij Slachtofferhulp bleek dat het aantal meldingen van doxing bleef stijgen. Doxing kan namelijk een enorme impact hebben vanwege het enorme bereik van het internet. In de onlinewereld, waar eenmaal gepubliceerde gegevens zichtbaar blijven, is het onduidelijk wie de informatie kan zien en wat ermee gedaan kan worden. De strafbaarstelling dient daarmee in eerste instantie ter bescherming van persoonsgegevens, maar ook ter voorkoming van gevaar voor burgers of organisaties waartoe zij behoren. Vóór 1 januari 2024 moest het tot stalking, bedreiging of opruiing komen, voordat een slachtoffer aangifte kon doen. De strafbaarstelling van doxing is hiermee dus ook een vorm van erkenning en zorgt dat de overheid eerder kan ingrijpen.

Wat is doxing precies?

Doxing is het verzamelen en gebruiken van iemands persoonsgegevens met als doel intimidatie van die persoon. Dit gebeurt meestal online en richt zich vaak op publieke figuren zoals politici, advocaten, journalisten en politieagenten, maar ook andere personen kunnen slachtoffer zijn. Het kan gaan om het delen van allerlei informatie, bijvoorbeeld een foto van een paspoort, telefoonnummers, bankgegevens of om adresgegevens, zoals bij Kaag. Daarnaast kan het gaan om het verspreiden van intieme foto's of filmpjes zonder iemands toestemming.

Doxingwet

Dat doxing als een ingrijpend delict wordt gezien, blijkt wel uit de strafmaat in de wet. Doxing is in artikel 285d van het Wetboek van Strafrecht strafbaar gesteld met een maximale gevangenisstraf van 2 jaar of een geldboete van € 25.750,-. De maximale straf kan met een derde verhoogd worden als het delict gericht is tegen personen een bepaalde beroepsgroep, zoals politici, rechters, journalisten of hulpverleners.

Indien persoonsgegevens op een openbare website worden geplaatst en niet worden verwijderd door de beheerder, kan het Openbaar Ministerie ingrijpen. Met een machtiging van de rechter-commissaris kan de officier van justitie een internetbedrijf een bevel geven tot het ontoegankelijk maken van gegevens. Doxing is bovendien toegevoegd aan een lijst met delicten waarvoor voorlopige hechtenis mogelijk is, waardoor een verdachte kan worden vastgezet in afwachting van het strafproces. De overheid hoopt hiermee dat dergelijke praktijken zoveel mogelijk zullen worden voorkomen, maar ook kan zij effectiever optreden tegen degenen die van doxing worden verdacht.

Bij doxing gaat het niet zozeer om het stelselmatig inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer van een slachtoffer, maar vooral om de ernst van deze inbreuk. Het eenmalig verspreiden of online zetten van bepaalde persoonsgegevens is dus al voldoende voor strafbaarheid, wat benadrukt hoe ernstig de wetgever dit delict beschouwt. Doxing kan immers zorgen voor veel angst bij mensen. Ook heeft het een afschrikwekkende werking voor bepaalde beroepen, bijvoorbeeld politici.

Wat betekent deze nieuwe wet?

Op 1 januari 2024 is de wet in werking getreden. Tegen gedragingen die na deze datum plaats hebben gevonden kan dus aangifte bij de politie worden gedaan. Daarnaast kan men ook de civiele route volgen, om schadevergoeding te eisen als slachtoffer van doxing. Voor sociale mediaplatforms heeft de wet ook betekenis. Zij kunnen nu makkelijker beoordelen of persoonsgegevens verwijderd kunnen worden.

De rechtbank Amsterdam heeft in november 2024 de eerste persoon voor doxing veroordeeld. De veroordeelde had persoonsgegevens van meerdere slachtoffers gepubliceerd op het online platform Telegram. Bovendien had hij intiem beeldmateriaal van een slachtoffer op hetzelfde platform geplaatst. Voor doxing en de andere feiten waar hij voor veroordeeld is, heeft hij een deels voorwaardelijke gevangenisstraf en een taakstraf gekregen.

Mocht u zijn aangemerkt als verdachte van doxing, is het belangrijk dat u een advocaat inschakelt. Onze advocaten kunnen u helpen. Wordt u (mogelijk) verdacht van doxing of heeft u een andere vraag hierover? Neem dan vooral vrijblijvend contact op.