Doxing onder de Loep

In januari 2022 zette anti-coronamaatregelenactivist Willem Engel de adresgegevens van Sigrid Kaag online. Kaag meldde toen dat zij graag aangifte zou willen doen. Als publiek figuur kan de openbaarheid van dergelijke informatie immers erg veel impact hebben. In het geval van Kaag leidde  deze actie tot een man met een fakkel voor haar deur terwijl hij dreigende teksten riep. Het online zetten van haar adres was echter op dat moment nog niet strafbaar.

Dit soort gedragingen vallen onder ‘doxing’. Vanaf 1 januari 2024 is de doxingwet ingegaan, en is dit dus wel strafbaar in Nederland. Dit onder meer naar aanleiding van het aantal incidenten wat zich hieromtrent in de afgelopen jaren heeft voorgedaan. Onder meer bij Slachtofferhulp bleek dat het aantal doxingmeldingen bleef groeien. Dit feit kan namelijk een enorme impact hebben vanwege het enorme bereik van het internet. De online wereld is niet heel tastbaar: als je gegevens eenmaal op het internet staan, is het onzeker wie het kan zien en wat hiermee kan gebeuren. De strafbaarstelling dient daarmee in eerste instantie tot bescherming van persoonsgegevens, maar ook ter voorkoming van gevaar voor burgers of organisaties waartoe zij behoren. Voor 1 januari 2024 moest het tot stalking, bedreiging of opruiing komen, voordat een slachtoffer aangifte kon doen. De strafbaarstelling van doxing is hiermee dus ook een vorm van erkenning en zorgt dat de overheid eerder kan ingrijpen.

Wat is doxing precies?

Doxing is het verzamelen en gebruiken van iemands persoonsgegevens met als doel intimidatie van die persoon. Over het algemeen gebeurt dit voornamelijk online en is dit voornamelijk gericht tegen politici, advocaten, journalisten of bijvoorbeeld politiemensen. Uiteraard zijn ook andere mensen hier soms het slachtoffer van. Het kan gaan om het delen van allerlei informatie, bijvoorbeeld om adresgegevens zoals bij Kaag, of van een foto van een paspoort, telefoonnummers of bankgegevens. Daarnaast kan het gaan om het verspreiden van intieme foto's of filmpjes zonder iemands toestemming.

Doxingwet

Dat doxing als een ingrijpend delict wordt gezien, blijkt wel uit de strafmaat in de wet. Doxing is in artikel 285d van het Wetboek van Strafrecht strafbaar gesteld met een maximale gevangenisstraf van 2 jaar of een geldboete van € 25.750,-. De maximale straf kan met een derde verhoogd worden als het delict gericht is tegen personen een bepaalde beroepsgroep, zoals politici, rechters, journalisten of hulpverleners.

Mochten er gegevens worden geplaatst op een openbare website, en deze worden niet weggehaald door de website zelf, kan het Openbaar Ministerie ingrijpen. Met een machtiging van de rechter-commissaris kan de officier van justitie een internetbedrijf een bevel geven tot het ontoegankelijk maken van gegevens. Doxing is bovendien toegevoegd aan een lijst met delicten waarvoor voorlopige hechtenis mogelijk is: een verdachte van doxing kan dus vast worden gezet in afwachting van zijn of haar strafproces. De overheid hoopt hiermee dat dergelijke praktijken zoveel mogelijk zullen worden voorkomen, maar ook kan zij effectiever optreden tegen degenen die verdacht worden van doxing.

Bij doxing gaat het niet zozeer om het stelselmatig inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer van een slachtoffer, maar om de ernst van deze inbreuk. Het eenmalig verspreiden of online zetten van bepaalde persoonsgegevens is dus voldoende voor strafbaarheid. Dit onderschrijft opnieuw dat de wetgever dit delict als ernstig ziet. Het kan immers zorgen voor veel angst bij mensen. Ook heeft het een afschrikwekkende werking voor bepaalde beroepen, bijvoorbeeld politici.

Wat betekent deze nieuwe wet?

Op 1 januari 2024 is de wet in werking getreden. Tegen gedragingen die na deze datum plaats hebben gevonden kan men dus aangifte doen bij de politie. Daarnaast kan men ook de civiele route volgen, zodat men schadevergoeding kan eisen als slachtoffer van doxing. Voor sociale mediaplatforms heeft de wet ook betekenis. Zij kunnen nu makkelijker beoordelen of persoonsgegevens verwijderd kunnen worden.

Aangezien de doxingwet pas zeer recentelijk in werking is getreden, is het afwachten hoe de opsporing en vervolging vorm gaat krijgen. Mocht u zijn aangemerkt als verdachte van doxing, is het belangrijk dat u een advocaat inschakelt. Onze advocaten kunnen u helpen. Wordt u (mogelijk) verdacht van doxing of heeft u een andere vraag hierover? Neem dan vooral vrijblijvend contact op.